Britanska studija (New Economics Foundation, 2001) zaključuje da novac utrošen na lokalno proizvedenu hranu generiše skoro dva puta veći prihod za lokalnu ekonomiju od iste sume novca utrošenog u tipičnom supermarketu. Svakih 10 funti utrošenih na kupovinu lokalno proizvedene hrane vrijedi 25 funti za lokalno područje, u poređenju sa samo 14 funti kada se isti iznos utroši na kupovinu hrane u supermarketu.“

Proizvodnja hrane u gradovima i njihovom neposrednom okruženju ima pozitivan efekat na lokalnu privredu. Kod dijela gradskog stanovništva koje na hranu troši polovinu ili još veći dio svojih prihoda, proizvodnjom (dijela) hrane za lične potrebe oslobađa se dio sredstava za kupovinu drugih industrijskih roba. Lokalnom proizvodnjom hrane čiji dio je namijenjen prodaji (tržištu) podstiče se lokalna ekonomija zato što se, generalno uzev, kupovinom lokalnih roba veći dio novca reinvestira u lokalnu ekonomiju.

U okviru studije o socijalnoj održivosti alternativnih sistema hrane (lokalna hrana, organska poljoprivreda) u regionu Baltičkog mora – objavljenoj u švedskom časopisu Ekologiskt Lantbruk n. 47, 2005 – navode se rezultati istraživanja grupe ekonomskih eksperata (britanske nevladine organizacije NEF) o pozitivnim ekonomskim efektima kupovine lokalno proizvedene hrane (5):

“Britanska studija (New Economics Foundation, 2001) zaključuje da novac utrošen na lokalno proizvedenu hranu generiše skoro dva puta veći prihod za lokalnu ekonomiju od iste sume novca utrošenog u tipičnom supermarketu (tj. na hranu uvezenu iz drugih regiona – prim.).

Svakih 10 funti utrošenih na kupovinu lokalno proizvedene hrane vrijedi 25 funti za lokalno područje, u poređenju sa samo 14 funti kada se isti iznos utroši na kupovinu hrane u supermarketu.

Razlog za ovo dolazi iz činjenice da novac utrošen na lokalno proizvedenu hranu ostaje u okruženju gde se njegova vrijednost uvećava zato što se on tamo reinvestira više puta. Slični proizvodi kupljeni u supermarketu su uvezeni, pa zato stvaraju radna mjesta u nekom drugom području, a profit iz trgovine se rijetko reinvestira lokalno.” (Beras report nr 6 – str.27)

I druga studija objavljena u ovom švedskom magazinu – “Snaga lokalnog – Održivi sistemi hrane u području Baltičkog mora” (Beras report n. 7)zaključuje da je lokalizacija hrane ključna za pomoć lokalnoj ekonomiji i za dostizanje socijalne održivosti.

Termin “lokalna hrana” se, inače, definiše kao proizvodnja hrane blizu mjesta njene potrošnje i kao proizvodnja koja se zasniva na lokalnim resursima.

Istraživanje pokazuje da su farme na kojima su integrisane (povezane) biljna i stočarska proizvodnja profitabilnije od onih koje imaju samo usko specijalizovanu proizvodnju tj. samo biljnu ili samo stočarsku. Zato studija zaključuje da lokalizacija hrane i reciklaža organskog otpada (kao hrane za stoku i kao komposta tj. đubriva – prim.) smanjuje emisiju gasova sa efektom staklene bašte, smanjuje ukupnu potrošnju energije i poboljšava lokalnu ekonomiju, jednakost i uzajamno povjerenje ljudi.

Među problemima sa kojima se suočavaju alternativni sistemi hrane (lokalna hrana, organska poljoprivreda) istrazivači između ostalog navode nedovoljno razvijenu logistiku tržista, kao i potrebu za većim učešćem ljudske radne snage tj. većim brojem farmera u njenoj proizvodnji.

Rješenje ovih problema zahtijevalo bi bolju saradnju između farmera i ostalih učesnika u lancu hrane, posebno bolju vezu izmađu proizvođača i potrošača hrane, bolju povezanost između biljne i stočne proizvodnje (kojom se povećava reciklaza hranljivih materija i profitabilnost proizvodjnje), multifunkcionalnost poljoprivredne proizvodnje i ostalih djelova u sistemu hrane, kao i otklon od uske usmjerenosti na isključivo povećanje produktivnosti. (1)

Rad pomenute Fondacije za novu ekonomiju (NEF), osnovane još 1986-te, zasniva se dobrim dijelom na razvijanju ideja poznatog britanskog ekonomiste-vizionara E. F. Schumacher-a, autora čuvene knjige “Malo je lijepo” (Small is Beautiful: Economics as if People Mattered’, 1973). Schumacher se inače posebno zalagao za razvoj lokalnih ekonomija kao balansa prema globalizaciji svjetske ekonomije i za razvoj Prikladnih tehnologija.

Posebno je interesantna metodologija NEF za merenja efekata lokalizacije “Lokalni umnožitelj 3” (LM3 – local multiplier 3) kao i metod za pokretanje lokalnih ekonomija u uslovima besparice i recesije “Time Banks” (Banke vremena – razmjena rada bez posredovanja novca). (2)

Podsticaji za razvoj lokalnih ekonomija koje je razvio NEF spadaju, po današnjem shvatanju, u principe Održivog razvoja lokalnih ekonomija. (7)

Osim kao dopunska aktivnost gradskih stanovnika ili kao klasični model privatnog preduzeća u rukama jednog vlasnika koji radi za što veći profit, sve više se pojavljuju radničke kooperative, odnosno preduzeća i korporacije u vlasništvu zaposlenih radnika, lokalnih zajednica, gradova i opština – koje se između ostalog bave i proizvodnjom lokalne hrane.

U SAD postoji oko 11.000 preduzeća u vlasništvu radnika, a računa se da postoji i oko 4 – 5.000 korporacija u vlasništvu mjesnih zajednica(neighborhood corporations) koje profit troše na dobro lokalnih zajednica. One poseduju kuće i zemljišta, kao i prodavnice, fabrike i razna druga preduzeća, a profit ulažu u poboljšanje života lokalnih zajednica – za zdravstvo, poboljšanje ishrane, obrazovanje i zapošljavanje (primer Newark New Communities).

Jedna od najvećih španskih korporacija, Mondragon, u vlasništvu je zaposlenih, ima preko 100 raznih kompanija i oko 100.000 radnika, a uz djelatnosti iz oblasti visokih tehnologija učestvuje i u sektoru hrane. Slična korporacija u vlasništvu radnika u Klivlendu, uključena je, uz ostale aktivnosti, i u sektor hrane i isporučuje gradu oko 2 – 3.000 glavica svježe salate dnevno, koje su proizvedene na ekološki čist način. (4).
Izvor:poljoprivreda.info

Potražite nas na